Dr. Fzt. Özden Certel yazdı: 'ÇEKİÇ PARMAK VE ÖZELLİKLERİ'
Çekiç parmak, parmak ucunu düz bir şekilde uzatmakla görevli tendonun kopması ya da zedelenmesi sonucu oluşan ve parmak ucunun aşağıya doğru kıvrık şekilde kalmasına neden olan bir parmak deformitesidir. Genellikle ani bir travma ya da direkt darbeye bağlı olarak ortaya çıkar. En sık görülen neden, top gibi sert bir cismin parmak ucuna çarpmasıdır. Bu durum genellikle sporcularda, özellikle basketbol ya da voleybol oynayan bireylerde sıkça rastlanmakla birlikte, günlük yaşamda meydana gelen basit kazalarla da oluşabilir.
Çekiç parmakta en belirgin semptom, etkilenen parmağın uç boğumunun yukarı kaldırılamaması ve sürekli aşağıya doğru bükülü halde durmasıdır. Bu durum fonksiyonel olarak parmak kullanımını kısıtlar ve estetik olarak da rahatsız edici olabilir. Yaralanma anında hafif ağrı, şişlik ve kızarıklık da görülebilir. Parmak zamanla sertleşebilir ve tedavi edilmezse kalıcı deformasyon oluşabilir. Bu nedenle çekiç parmak şüphesi olan bireylerin mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurarak değerlendirme yaptırması önemlidir.
Tedavi süreci genellikle cerrahi olmayan yöntemlerle başlar. En yaygın uygulama, parmak ucunu düz pozisyonda sabit tutan özel bir atelin kullanılmasıdır. Bu atel, tendonun iyileşmesi sürecinde yaklaşık altı ila sekiz hafta boyunca düzenli olarak kullanılmalıdır. Atel kullanımı süresince parmak sürekli düz pozisyonda tutulmalı ve bu süre zarfında çıkarılmamalıdır. Aksi takdirde tendonun iyileşme süreci bozulabilir ve deformite kalıcı hale gelebilir. Ağrının ve şişliğin azaltılması için ilk günlerde soğuk uygulama ve elevasyon da önerilmektedir.
İyileşme sürecinin ardından fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları büyük önem taşır. Parmak hareketlerinin eski esnekliğine kavuşması, kas gücünün yeniden kazanılması ve eklem sertliğinin giderilmesi için çeşitli egzersiz programları uygulanır. Bu egzersizler, tendonun tekrar zedelenmeden işlevini yerine getirmesi için kontrollü ve aşamalı olarak planlanmalıdır. Fizyoterapist, parmak hareket açıklığını artıran germe egzersizleri, parmak kaslarını güçlendiren direnç çalışmaları ve ince motor becerileri destekleyen uygulamalarla rehabilitasyon sürecini yönlendirir.
Bazı vakalarda tendon hasarı çok ileri düzeydeyse veya atel tedavisi başarısız olmuşsa cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi sonrasında da iyileşme sürecini desteklemek ve yeniden deformasyon oluşumunu önlemek amacıyla fizik tedavi uygulamaları devam ettirilmelidir. Hastanın tedavi sürecine aktif katılımı, önerilen egzersizleri düzenli yapması ve kontrolleri aksatmaması, iyileşme açısından kritik öneme sahiptir.
Çekiç parmak tedavisi, zamanında ve uygun şekilde başlandığında oldukça başarılı sonuçlar verir. Erken müdahale ile deformitenin kalıcı hale gelmesi önlenebilir ve parmak fonksiyonu büyük oranda geri kazanılabilir. Bu nedenle, parmak ucunda şekil bozukluğu fark edildiğinde geç kalmadan sağlık profesyonellerine başvurmak, uzun vadede hem estetik hem fonksiyonel açıdan olumlu sonuçlar doğurur.